skip to navigation
skip to content

The Athens Dialogues - An International Conference on Culture and Civilization


Εκδηλώσεις

Λόγος και Τέχνη

Πρόεδροι: Gregory Nagy, Καθηγητής Κλασικής Ελληνικής Λογοτεχνίας (έδρα Francis Jones) και Συγκριτικής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και Richard Martin, Καθηγητής Κλασικών Σπουδών (έδρα Antony and Isabelle Raubitschek) στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ.

Κύριοι Ομιλητές: Anton Bierl, Leslie Brubaker, Edith Hall, Christian Jacob, David Konstan, Marina Lambraki-Plaka, François-Bernard Mâche, Richard Martin (αντιπρόεδρος), Πλάτων Μαυρομούστακος, Margaret Mullet

Συνομιλητές: Masa Culumovic, Maria Del Pilar Fernandez Deaugustini, David Elmer, Νίκος Ξυδάκης

Τι είναι αυτό που βρίσκεται πίσω από την αξιοσημείωτη αντοχή και συνέχεια του ελληνικού πολιτισμού; Στους άμεσα συνδεδεμένους τομείς της λογοτεχνίας και των εικαστικών τεχνών, υπάρχουν επαναλαμβανόμενα στοιχεία ανιχνεύσιμα εδώ και τρεις σχεδόν χιλιετίες, στα οποία μπορεί κανείς να εντοπίσει τόσο το σφρίγος της έκφρασης όσο και τη μεγάλη ικανότητα για καινοτομία βασισμένη στην παράδοση, που χαρακτηρίζει τον ελληνικό πολιτισμό. Ερευνητές από ένα ευρύ φάσμα επιστημονικών κλάδων κλήθηκαν να συνεισφέρουν στη θεματική ενότητα «Λόγος και Τέχνη», προκειμένου να εξετάσουν τις αμετάβλητες, ζωτικές δυνάμεις που συνεχίζουν να δίνουν ώθηση σε μια σπουδαία πολιτιστική κληρονομιά.

Η πρώτη καταγεγραμμένη μορφή ελληνικής λογοτεχνίας, οι ποιητικοί στίχοι χαραγμένοι σε αγγεία του 8ου αιώνα π.Χ., έφεραν στο προσκήνιο το διπλό θέμα του ανταγωνισμού και της γοητείας της παράστασης.

Στις μεταγενέστερες ελληνικές καλλιτεχνικές και μη παραδόσεις, αυτά τα δύο θέματα συμπλέκονται στενά: ο ανταγωνισμός και η επιδίωξη της απόλυτης ομορφιάς, δομούν τα διαφορετικά παράγωγα της τέχνης του λόγου, του δράματος, της ρητορικής, της μουσικής και του τραγουδιού, της επίδειξης των φιλοσοφικών ή ιατρικών δεξιοτήτων, του αθλητισμού, ακόμα και της πραγματοποίησης δημόσιων ιεροτελεστιών υπό το βλέμμα των Θεών (ώστε αυτοί να γοητευτούν). Αυτή η ουσιαστικά ελληνική επικέντρωση στην ανταγωνιστική ή αγωνιστική, πτυχή του πολιτισμού εξηγεί σε μεγάλο βαθμό γιατί οι ελληνικές πολιτιστικές φόρμες καινοτόμησαν τόσο γρήγορα και σε τόσο μεγάλη ποικιλία. Η συμβουλή που λέγεται ότι είχε δοθεί στον ήρωα Αχιλλέα από τον πατέρα του (σύμφωνα με την ομηρική ποίηση)- αἰὲν ριστεύειν – ήρθε να σηματοδοτήσει για τους Έλληνες όλων των εποχών όχι μόνο ένα επιτακτικό καθήκον ηρωικών πολεμιστών αλλά μια γενικότερη προσέγγιση ζωής στους ποικίλους τρόπους δημόσιας αυτοπαρουσίασής τους.

Αυτή η ενότητα των Διαλόγων των Αθηνών επικεντρωθηκε στα ελκυστικά καλλιτεχνικά έργα που παρήχθησαν από ανταγωνιζόμενους Έλληνες καλλιτέχνες, σε όλα τα είδη και σε διάφορες εποχές, ακόμη και στον 21ο αιώνα. Εστιάσουμε, όπως είναι φυσικό, στην κλασική Αθήνα, αλλά καλύψαμε και την Βυζαντινή εποχή, την κατά πολλές έννοιες νέα Αθήνα του Μεσαίωνα.

Συνοψίζοντας, δώσαμε έμφαση όσο το δυνατόν περισσότερο στα μεταβατικά, μοναδικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα της ελληνικής τέχνης και του λόγου, και με αυτόν τον τρόπο καταφέραμε να προσφέρουμε για συζήτηση και ανάλυση τις πραγματικές και πιθανές συνδέσεις τους με το σύγχρονο πολιτισμό.